Krośniewice przez cały okres zaborów było terenem ożywionej  działalności  niepodległościowej. Również  w 1918 r., kiedy  I  wojna  światowa  zbliżyła  się  do  końca, a Niemcy  były  stroną  przegraną, nasilła się w Krośniewicach aktywność działaczy niepodległościowych, zorganizowanych w ramach Polskiej Organizacji Wojskowej.

W 1926 r.  rząd  Rzeczypospolitej Polskiej przywrócił prawa miejskie Krośniewicom. W tym czasie wybrano burmistrza i radnych miasta Krośniewice. Pierwszym burmistrzem został I. Kurski, który pełnił ten urząd do 1929 r. (...)

 

     

     

 

    Po upadku powstania styczniowego nastąpił okres reprebsji, które dotknęły szerokie kręgi społeczne. Pod wrażeniem przegranej nastąpił marazm społeczny, który trwał kilkadziesiąt lat. W  atmosferze  klęski  i rozczarowań  nasiliły  się tendencje do  pracy  organicznej. Dopiero od początku lat dziewiędziesiątych społeczeństwo szerzej zaczęło interesować się polityką w przewidywaniu zamin politycznych w Europie, gdyż zaborcy ziem polskich po raz pierwszy znaleźli się w przeciwstawnych obozach politycznych.

    Władze carskie, nieufne wobec wszelkich inicjatyw polskich, najwcześniej zezwoliły na zakładanie straży ogniowych. W Krośniewicach po raz pierwszy straż ogniową utworzono w 1880 r. Inicjatorem powołania straży był Konstanty Rembielińsk, a pierwszym jej komendantem został lekarz Kajetan Nepomucen Kucharski, a od 1883 r. był nim Michał Makowski. Straż została rozwiązana za śpiewy patriotyczne na ulicy, a jej komendant zesłany na Syberię.

    Zmianę położenia Krośniewic przyniósł II rozbiór Polski w 1793 r. Większość sił polskich była zgrupowana w 1792 r. na froncie wschodnim, przeciwko Rosji. Klęska w wojnie z Rosją spowodowała, że w społeczeństwie nie było ducha oporu przeciwko Prusom, tym bardziej, że nawet na zachód od Wisły  stacjonowały już  garnizony  rosyjskie, m.in. w Gąbinie.

 

Wojska pruskie przekroczyły granicę z Polską 24 stycznia 1793 r. wkraczając na tereny Wielkopolski. Wojsko polskie (Dywizja Wielkopolska) stacjonujące w różnych miastach Wielkopolski wycofywało się na wschód nie podejmując walki. W dniu 8 lutego wojska pruskie dochodziły już do Kutna i Łęczycy, natomiast oddziały polskie znalazły się w rejonie Rawy, Skierniewic i Łowicza. Do połowy lutego wojska pruskie zajęły prawie całe woj. rawskie, do linii: Biała-Guzów-Szymanów-Secymin.

 

     

o działań wojennych na terenie środkowej Polski doszło  (…) w czasie wojny polsko-szwedzkiej w latach 1655-1657. W drugiej połowie sierpnia 1655 r. w obozie pod Piątkiem osłoniętym od północy i zachodu bagnami Bzury, zbierały się siły polskie, które miały zastąpić drogę armii szwedzkiej. Do obozu przybył król Jan Kazimierz, a 28 sierpnia dotarło tam również pospolite ruszenie szlachty sieradzkiej i łęczyckiej. W trzy dni później wojska szwedzkie dotarły  od strony Wielkopolski, przez Krośniewice do Kutna, jednak strona polska nie podjęła walki wycofując się na południe.

W latach 1655-1657 wojska zarówno szwedzkie jak i polskie jeszcze kilkakrotnie przechodziły w przez Krośniewice leżące na ważnym szlaku drogowym, dopuszczając się zniszczeń i rabunków zarówno w mieście, jak i w okolicznych wsiach, jednak nie zachowały się dokładniejsze wiadomości o tych wydarzeniach. (…)